Wywołane najczęściej przez gronkowca złocistego, czyraki są uciążliwe i trudne do usunięcia. Jeśli przybierają postać mnogą, muszą być zgłoszone lekarzowi, który przepisze antybiotyk i usunie wrzody chirurgicznie. Pojawianie się czyraków to sygnał o osłabionej odporności – mogą się do niej przyczynić przewlekłe choroby, m.in. cukrzyca i AIDS.
Wygląda nieestetycznie, boli, a próba wyciśnięcia go tylko pogarsza sprawę – czyrak to nie zwykły trądzik czy niegroźne potówki. To zapalenie bakteryjne – może pojawić się wszędzie tam, gdzie występują mieszki włosowe – na pośladkach, w pachwinach, pod pachami, na karku, ale też na twarzy, a nawet w przewodzie wewnętrznym ucha. Czyrak wymaga odpowiedniego leczenia – wyciskany lub przekłuty, może spowodować poważne powikłania.
Skąd ten czyrak
Winnym powstania czyraka jest gronkowiec złocisty, który atakuje mieszek włosowy – wnika do niego z zewnętrznej części skóry i powoduje stan zapalny. Rzadziej przyczyną powstawania czyraków są larwy owadów, które wnikają pod skórę. Nosicielem gronkowca może być każdy – występuje on u więcej niż połowy populacji. Problem zaczyna się przy spadku odporności – wtedy to bytujący w fałdach skóry, w gardle i w nosie, a także na owłosionej skórze głowy gronkowiec zaczyna być groźny dla zdrowia i spowodować stan zapalny.
Zapalenie mieszka włosowego i otaczających go tkanek przybiera postać guza z czopem martwiczym. Na początku pojawia się swędzące zaczerwienienie i wybrzuszenie. Po kilku dniach w tym miejscu pojawia się duża, bolesna krosta. Po pewnym czasie pęka ona samodzielnie, a nagromadzony płyn zostaje wydalony. Czasem konieczna jest jednak pomoc chirurga. Czyrak pozostawia po sobie bliznę. Dzieje się tak, nawet jeśli nie dojdzie do pęknięcia krosty, a czyrak samoistnie się zagoi.
Co zrobić z czyrakiem
Czyraków nie wolno wyciskać, przekłuwać ani samodzielnie usuwać w jakikolwiek inny sposób. Domowymi sposobami można jedynie zahamować rozwój krosty. Gdy zaczerwienione miejsce zaczyna swędzieć i boleć, warto przyłożyć na nie liście rozbitej lub zgniecionej kapusty, ewentualnie maść z cebuli. Cebulę wystarczy pokroić, gotować na niewielkim ogniu przez około 20 minut, a następnie zmiksować, schłodzić i zrobić okład na wrzód.
Pojedynczy czyrak zwykle samodzielnie pęka i się goi. Czasem jednak wrzody przybierają postać mnogą, której może towarzyszyć gorączka i powiększenie węzłów chłonnych. W takim wypadku niezbędna jest wizyta u lekarza. Leczenie czyraka gromadnego polega na podaniu antybiotyków, przede wszystkim penicyliny i cefalosporyny. Konieczne jest także nacięcie i wyczyszczenie rany, wykonane przez chirurga.
Czyrak zwiastunem choroby
Nawracające pojawianie się czyraków stanowi ważny sygnał wysyłany przez organizm. Czyraki mogą stanowić objaw różnych przewlekłych chorób obniżających odporność, takich jak choroby nerek, nowotwory, cukrzyca czy AIDS. Osoby o zdiagnozowanej obniżonej odporności powinny szczególnie dbać o kondycję skóry – unikną wtedy powstawania ran i zmniejszą ryzyko rozwoju czyraków.
